Günleri, ayları ve yılları astronomik olaylara göre hesaplayan Ay-Güneş takvimine Çin takvimi denir. Bu takvimin Çincedeki diğer adı “tarım takvimi”dir. Günümüzde Çin’de Gregoryen takvimi kullanılıyor olsa da bahsetmiş olduğumuz Çin takvimi (geleneksel Çin takvimi) hem Çin’de hem de denizaşırı Çin milletlerinde kullanılmaktadır. Örneğin; Fener Festivali ve Çin Yeni Yılı gibi tatillerde geleneksel Çin takvimi temel alınır.
Geçmişten günümüze gökyüzü ve astroloji bilimi ile ilgilenen bireyler, “Çin takvimi nedir?” ve “Çin takvimi nasıl ve neden kullanılır?” sorularına cevap bulmak istemiştir. İnsanlar; nişan, düğün, cenaze, ev kurma, taşınma, yeni bir işe başlama ya da iş kurma gibi önemli ve özel günleri seçmek için Çin takvimini kullanabilir. Çin Devleti tarafından her akşam kitle iletişim araçlarında yayınlanan haber programı Xinwen Lianbo; içinde bulunduğumuz ayı ve tarihi hem miladi takvime göre hem de geleneksel Ay-Güneş takvimine göre duyurmaya devam etmektedir.
Çin takviminin farklı biçimleri Doğu Asya kültür mekânının farklı kısımlarında kullanılır. Vietnam, Kore ve Ryukyu Adaları geleneksel Çin takvimini benimseyen devletlerdendir. Aynı zamanda Doğu Asya kültür mekânının farklı bölümleri, Çince karakterlerin varyantlarını kabul etmiştir. Kore, Vietnam ve Ryukyu, zamanla geleneksel Çin takviminden ayrıldı. Kendi isimlerini takvimlerine verdiler. (Kore, Vietnam, Ryukyu takvimi)
Bu takvimlerin Çin takviminden önemli farkı, bazı astrolojik durumlara/olaylara ve bunlara bağlı takvim olaylarının başka tarihlere (gün, ay ve yıl) yansımasına neden olan farklı meridyenlerin kullanılmasıdır. Mesela; geleneksel Japon takvimi, Çin takviminden esinlenerek (Japon meridyenine bağlı olarak) üretilmiştir. Fakat bu takvimin Japonya’daki resmi kullanımı 1873 yılında Meiji Restorasyonu’ndan sonra ıslahatların (reformların) bir kısmı olarak kabul edilip ortadan kaldırılmıştır.
“Çin takvimi nedir?” sorusuna bir başka cevap alacak olursak; Tibet’teki ve takvimler, geleneksel Çin takviminin faktörlerini benimsemiştir fakat dolaylı yoldan bu takvimi yansıtmaktadır.
Geleneksel Çin takviminde; günler, gece yarısından başlayıp biter. Aylar, ilk dördün (Yeni Ay’ın) olduğu gün başlamaktadır. Yıllar, Güneş ışınlarının Oğlak dönencesine dik geldiği andan (kış gündönümü) ikinci ya da üçüncü Yeni Ay’da başlar. Güneş ışınları, her ayın başlangıç ve bitişini belirler. Günümüzde bebeklerin cinsiyetini öğrenmek için de geleneksel Çin takvimine başvurulmaktadır.
“Yol haritanıza ışık olması dileğiyle…”